LOKALIZACJA
Miasto Telsze to serce litewskiej Żmudzi. Teren obfity jest w jeziora, lasy i malownicze wzgórza, które idealnie wpisują się w powszechnie utrwalony wizerunek rolniczego wnętrza Litwy. Rzadko występujące, małe, częściowo drewniane wioski, rozległe łąki i pola zapewniają podróżującym po Żmudzi poczucie wolności i spokoju. Niedaleko od miasta znajduje się Żmudzki Park Narodowy, Kalwaria Żmudzka, a także jedna z najważniejszych litewskich świętych gór (Wzgórze Šatrija). Położenie geograficzne głównego miasta regionu Telsze, zamieszkiwanego przez około 40 000 osób: 55°59′N 22°15′E.
ZWIEDZANIE
Wybrane miejsca związane dawnymi wierzeniami znajdują się w odległości około 25 km od Telsze. Jedynie Szyłele, w których znajduje się znany, święty kamień, zlokalizowane są 60 km na zachód od miasta. Między wskazanymi miejscami najlepiej więc poruszać się autem. Na żmudzkich terenach przeważają drogi asfaltowe, jedynie między niektórymi małymi miejscowościami (w szczególności na terenie Żmudzkiego Parku Narodowego) spotkać można drogi żwirowe. W przypadku zwiedzania okolicznych kościołów należy pamiętać, że niektóre mogą być niedostępne dla turystów w dni powszednie. Z kolei w przypadku Kalwarii Żmudzkiej najlepiej wybrać się tam na początku lipca, podczas trwania Wielkiego Odpustu Kalwaryjskiego. W okolicy znajduje się również Wzgórze Šatrija, na które można z łatwością dotrzeć pieszo. Powyżej wskazane miejsca można zwiedzić w ciągu jednego dnia bądź rozplanować atrakcje na dwa dni – dzień 1: Żmudzki Park Narodowy wraz z Kalwarią Żmudzką, dzień 2: Telsze wraz z miejscowością Łukniki, w której znajduje się wzgórze Šatrija.
ATRAKCJE
Telsze jest siedzibą żmudzkich biskupów już od 1413 r. Nic więc dziwnego, że w mieście znajduje się wiele sakralnych obiektów wartych zwiedzania. Jednymi z nich są Katedra św. Antoniego Padewskiego wzniesiona w latach 1762–1765 wraz z dawnym klasztorem bernardynów oraz Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny z 1867 roku, który pierwotnie stanowił cerkiew. Polecane jest również wybranie się do Muzeum Żmudzi „Alka”, posiadającego bogate zbiory z zakresu historii żmudzkiej ziemi i etnografii. W odległości 25 km od Telsze znajduje się miejscowość Łukniki, której charakterystycznym, zabytkowym obiektem jest drewniany kościół z 1774 r. Jadąc dalej na południe można wspiąć się na jedno z najwyższych wzgórz Żmudzi- Šatrija, do dziś będące dla ruchu Romuva miejscem kultu litewskiej bogini ognia. Kolejny przystanek warto zrobić na terenie Żmudzkiego Parku Narodowego w miejscowości Płótele, aby zwiedzić lokalne kościoły oraz wstąpić do Kościoła p.w. św. Biskupa Stanisława w Beržoras. Na północ od wskazanych miejscowości znajduje się z kolei Kalwaria Żmudzka. Jest to kompleks 20 kaplic Drogi Krzyżowej wraz z barokową bazyliką Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny.
